barferencia archivos | Turismo A Guarda

A vida de Juan Bautista Alonso foi o tema elixido para pechar as Barferencias 2019 na Guarda

O pasado xoves día 26 de decembro celebrouse a segunda Barferencia do ciclo finais 2019 ante máis de medio cento de persoas que acudiron á Cervexaría «La Bodega» da Guarda.

Despois da primeira Barferencia celebrada no mes de novembro e que versou sobre «María Vinyals, unha galega de armas tomar» e que correu a cargo de Silvia Cernadas, chegou a segunda deste ciclo e derradeira do ano 2019 na cal o historiador local J. Miguel Villa falou sobre «Juan Bautista Alonso Español (1801-1879). Relembrando a este deputado á corte da Guarda no 140 aniversario do seu pasamento».

J. Miguel Villa fixo un exhaustivo repaso da vida e obra de Juan Bautista Alonso Español, un guardés nado na parroquia de San Lourenzo de Salcidos no ano 1879, que foi xurista, político, periodista e presidente do Consello do Estado, cursando estudos en Filosofía e Leis na Universidade de Salamanca.

Na década de 1830, momento no que se instala en Madrid, lle levaría a opinar sobre os máis acuciantes problemas da España isabelina como redactor de famosos periódicos, destacando de maneira notable como xurista no foro madrileño, chegando a ser deputado polas circunscripcións de Madrid no 1839, de Pontevedra entre 1841 e 1843 e de Lugo no 1843. En 1843 foi subsecretario de Gobernación sendo condecorado ese mesmo ano coa Cruz de Carlos III como premio aos seus servizos neste ministerio.

No regreso dos progresistas ao poder en 1854, Juan Bautista Alonso voltou a aparecer coma deputado pola provincia de Pontevedra ante as Cortes constituíntes, e xa retirado da vida pública, volveu a ser deputado ás Cortes, esta vez por Santiago de Compostela no 1865-1866.

Repite coma parlamentario no 1872-1873, como senador pola provincia de Murcia, e exerceu de presidente interino do Consello do Estado, acadando a presidencia do mesmo durante a I República española.

Ao remate desta barferencia houbo tamén unha quenda para intervencións do público onde todos aqueles que quixeron puideron facer as súas preguntas ao conferenciante, rematando a mesma coa entrega de agasallos, realizados pola Asociación Avelaíña, para o conferenciante e para o establecemento onde se realizou esta barferencia.

Dende o Concello da Guarda anímase unha vez máis a participar nestas barferencias que ano a ano espertan o interese dos guardeses e foráneos nun clima distendido e de intercambio de coñecementos de gran interese xeral e que conta cunha ampla participación. Tal e como o adiantou ao remate da Barferencia a Concelleira de Cultura e Patrimonio, Montserrat Magallanes, xa se están a preparar os novos temas para o vindeiro ano 2020, que de seguro van a espertar novamente o interese dos veciños e visitantes da Guarda.

Este xoves chega á Guarda a derradeira Barferencia do ano sobre Juan Bautista Alonso

O vindeiro xoves día 26 de decembro terá lugar a segunda Barferencia do ciclo finais 2019 que terá lugar ás 20:30h na Cervexaría «La Bodega» da Guarda.

Despois da primeira Barferencia celebrada no mes de novembro e que versou sobre «María Vinyals, unha galega de armas tomar» e que correu a cargo de Silvia Cernadas, chega a segunda na cal o historiador local J. Miguel Villa falará sobre «Juan Bautista Alonso Español (1801-1879). Relembrando a este deputado á corte da Guarda no 140 aniversario do seu pasamento», a cargo do historiador local Joaquín Miguel Villa.

Juan Bautista Alonso Español, nado na parroquia guardesa de San Lourenzo de Salcidos no ano 1879, foi xurista, político, periodista e presidente do Consello do Estado, cursando estudos en Filosofía e Leis na Universidade de Salamanca.

Na década de 1830, momento no que se instala en Madrid, lle levaría a opinar sobre os máis acuciantes problemas da España isabelina como redactor de famosos periódicos, destacando de maneira notable como xurista no foro madrileño, chegando a ser deputado polas circunscripcións de Madrid no 1839, de Pontevedra entre 1841 e 1843 e de Lugo no 1843. En 1843 foi subsecretario de Gobernación sendo condecorado ese mesmo ano coa Cruz de Carlos III como premio aos seus servizos neste ministerio.

No regreso dos progresistas ao poder en 1854, Juan Bautista Alonso voltou a aparecer coma deputado pola provincia de Pontevedra ante as Cortes constituíntes, e xa retirado da vida pública, volveu a ser deputado ás Cortes, esta vez por Santiago de Compostela no 1865-1866.

Repite coma parlamentario no 1872-1873, como senador pola provincia de Murcia, e exerceu de presidente interino do Consello do Estado, acadando a presidencia do mesmo durante a I República española.

Dende o Concello da Guarda anímase unha vez máis a participar nestas barferencias que ano a ano espertan o interese dos guardeses e foráneos nun clima distendido e de intercambio de coñecementos de gran interese xeral e que conta cunha ampla participación.

A Guarda promove dúas Barferencias ata fin de ano

O vindeiro xoves día 28 de novembro terá lugar a primeira Barferencia do ciclo finais 2019 que terá lugar ás 20:30h no bar «Bugus Zentral» da Guarda.

Esta primeira Barferencia versará sobre «María Vinyals, unha galega de armas tomar» e que correrá a cargo de Silvia Cernadas.

María Vinyals (1875-1940?) foi unha das grandes e polifacéticas mulleres que naceron na Galicia do século XIX. Coñecida como a “Marquesa roja” polas súas ideas sociais e políticas, destacou como escritora e feminista pero acabou morrendo na miseria e no esquecemento. Nesta Barferencia falarase desta muller tan vencellada ó castelo de Soutomaior e cuxa vida ben podería ser levada ó mundo do cine ou a televisión.

A ponente encargada deste primeira Barferencia é Silvia Cernadas Martínez, nada en Soutomaior no ano 1988, é investigadora e Guía oficial de Turismo, Licenciada en Historia pola Universidade de Santiago de Compostela.

Entre as súas principais liñas de investigación destacan a historia da nobreza e os castelos, especialmente o de Soutomaior, sobre o que versa o seu proxecto de tese de doutoramento; a historia da fronteira con Portugal na Idade Media, que comezou a estudar no seu Traballo de Fin de Máster, e a historia das mulleres na Galicia contemporánea, centrándose na figura de María Vinyals. Ten publicado artigos e participado en varios congresos en relación a todos estes temas.

A segunda Barferencia deste ciclo terá lugar o vindeiro xoves día 26 de decembro ás 20:30h na «Cervexería La Bodega» e versará sobre «Juan Bautista Alonso Español (1801-1879). Relembrando a este deputado á corte da Guarda no 140 aniversario do seu pasamento», a cargo do historiador local Joaquín Miguel Villa.

Dende o Concello da Guarda anímase unha vez máis a participar nestas barferencias que ano a ano espertan o interese dos guardeses e foráneos nun clima distendido e de intercambio de coñecementos de gran interese xeral e que conta cunha ampla participación.

Rematan as Barferencias de inverno 2018-19 na Guarda

O pasado venres día 15 de marzo de 2019 tivo lugar na Cafetería Marbella da Guarda a quinta e última Barferencia de Inverno 2018-19 na Guarda, un ciclo que nesta edición contou cun total de 5 citas, nas que a afluencia de público foi extraordinaria.

Os asistentes coñeceron como foi o paso deste recinto fortificado en pleno centro da Guarda tras a Guerra de Restauración Portuguesa e o seu paso de fortificación a elemento patrimonial, grazas as explicacións de Rebeca Blanco Rotea.

En palabras de Rebeca Blanco Rotea, a fortaleza de Santa Cruz é a fortificación galega de época moderna conservada no extremo máis suroccidental de Galicia, e formou farte do sistema defensivo galego que protexía as poboacións e o territorio situado a este lado do Miño, aínda que caeu en mans portuguesas en 1665, onde se mantivo ata a firma do tratado de paz de Lisboa en 1668.

Santa Cruz formaba parte dun conxunto maior que controlaba esta zona da fronteira (un conxunto formado pola Atalaia da Guarda, a batería de Camposancos, o garita do Monte Torroso, o facho de Santa Trega), protexendo a vila da Guarda dos posibles ataques dende o norte e o oeste, e os diferentes accesos á mesma, ven fosen por terra, por mar ou polo río.

Construído entre 1662 e 1664, é atribuído aos irmáns Carlos e Fernando Grunnenberg (Garrido 1989: 116, Cobos e Castro 2005: 86), responde aos principios da fortificación abaluartada característica da Idade Moderna. Presenta unha planta romboidal, con catro baluartes nas esquinas, e medias lúas que defenden as cortiñas entre baluartes, todo elo rodeado por camiños abertos e fosos. En 1665, pasa a mans portuguesas, unha vez ocupada a vila e capitulado o gobernador.

A partir do tratado de 1668, a fronteira mantense nun estado relativo de paz, mais mantéñense as prazas principais, mentres segue o proceso construtivo nalgunhas delas, fundamentalmente as grandes fortificacións permanentes. Outras fortificacións destrúense, e unhas terceiras fanse de nova planta, como no caso da do Forte de San Lourenzo.

Santa Cruz será un deses fortes que se manteñen no tempo, en poder do Estado Español ate 1860 momento no que se vende por parcelas en subasta pública, e foi adquirido por varios propietarios como D. Juan Puebla ou D. Ángel González Sobrino, quen restaurou as murallas, modernizou a zona interior e habilitou outros sectores para cultivo. Na barferencia analizouse esta etapa, dende o 1668 até a actualidade, en concreto, xaneiro do 2016, momento no que se abre o espazo ao público e se destinan os edificios interiores a un pequeno centro de interpretación, que contén unha pequena exposición e está destinado tamén á elaboración de talleres. Revisouse como o forte sufre un proceso similar ao doutras fortificacións galegas que perden agora a súa función como fortaleza e comezan a sufrir un proceso de esquecemento da súa memoria que vai, en parte, aparellado á transformación urbana que viven as nosas cidades e vilas dende a partir da segunda metade do século XIX e, sobre todo, no século XX momento en que este pasa a formar parte do Patrimonio galego como monumento e Ben de Interese Cultural, con todo o que esta figura conleva. Xa no século XXI o forte pasa por un proceso de patrimonialización que remata na súa recuperación por parte das administracións públicas, pola súa recuperación e posta n valor.

Ao remate, Rebeca Blanco Rotea explicou o proceso polo cal o Castelo de Santa Cruz pasa de ser un símbolo da defensa dun territorio, a ser un elemento patrimonial cuxa funcionalidade vai depender de moitos factores, nos que interveñen, súa vez, moitos axentes. Esa nova identidade poderá ter diferentes vertentes, converténdose así agora o forte en referente identitario, patrimonial, cultural ou social.

O Castelo de Santa Cruz centrará a última Barferencia de inverno este venres na Guarda

Este venres día 15 de marzo de 2019 terá lugar a quinta e última Barferencia do ano na Guarda, en concreto falarase sobre «Castelo de Santa Cruz: 350 anos do fin da Guerra de Restauración na Guarda» a cargo de Rebeca Blanco Rotea.

Esta é a última Barferencia do ciclo 2018-19 e terá lugar ás 20:30h na Cafetería Marbella , onde os asistentes coñecerán como foi o paso deste recinto fortificado en pleno centro da Guarda tras a Guerra de Restauración Portuguesa e o seu paso de fortificación a elemento patrimonial.

En palabras de Rebeca Blanco Rotea, a fortaleza de Santa Cruz é a fortificación galega de época moderna conservada no extremo máis suroccidental de Galicia, e formou farte do sistema defensivo galego que protexía as poboacións e o territorio situado a este lado do Miño, aínda que caeu en manos portuguesas en 1665, onde se mantivo ata a firma do tratado de paz de Lisboa en 1668.

Santa Cruz formaba parte dun conxunto maior que controlaba esta zona da fronteira (un conxunto formado pola Atalia da Guarda, a batería de Camposancos, o garita do Monte Torroso, o facho de Santa Trega), protexendo a vila da Guarda dos posibles ataques dende o norte e o oeste, e os diferentes accesos á mesma, ven fosen por terra, por mar ou polo río.

Construído entre 1662 e 1664, é atribuído aos irmáns Carlos e Fernando Grunnenberg (Garrido 1989: 116, Cobos e Castro 2005: 86), responde aos principios da fortificación abaluartada característica da Idade Moderna. Presenta unha planta romboidal, con catro baluartes nas esquinas, e medias lúas que defenden as cortiñas entre baluartes, todo elo rodeado por camiños abertos e fosos. En 1665, pasa a mans portuguesas, unha vez ocupada a vila e capitulado o gobernador.

A partir do tratado de 1668, a fronteira mantense nun estado relativo de paz, mais mantéñense as prazas principais, mentres segue o proceso construtivo nalgunhas delas, fundamentalmente as grandes fortificacións permanentes. Outras fortificacións destrúense, e unhas terceiras fanse de nova planta, como no caso da do Forte de San Lourenzo.

Santa Cuz será un deses fortes que se manteñen no tempo, en poder do Estado Español ate 1860 momento no que se vende por parcelas en subasta pública, e foi adquirido por varios propietarios como D. Juan Puebla ou D. Ángel González Sobrino, quen restaurou as murallas, modernizou a zona interior e habilitou outros sectores para cultivo. Na barferencia analizaremos esta etapa, dende o 1668 até a actualidade, en concreto, xaneiro do 2016, momento no que se abre o espazo ao público e se destinan os edificios interiores a un pequeno centro de interpretación, que contén unha pequena exposición e está destinado tamén á elaboración de talleres. Revisaremos como o forte sufre un proceso similar ao doutras fortificacións galegas que perden agora a súa función como fortaleza e comezan a sufrir un proceso de esquecemento da súa memoria que vai, en parte, aparellado á transformación urbana que viven as nosas cidades e vilas dende a partir da segunda metade do século XIX e, sobre todo, no século XX momento en que este pasa a formar parte do Patrimonio galego como monumento e Ben de Interese Cultural, con todo o que esta figura conleva. Xa no século XXI o forte pasa por un proceso de patrimonialización que remata na súa recuperación por parte das administracións públicas, pola súa recuperación e posta n valor, proceso que tamén analizaremos na barferencia.

Ao remate desta Barferencia Rebeca Blanco Rotea explicará o proceso polo cal o Castelo de Santa Cruz pasa de ser un símbolo da defensa dun territorio, a ser un elemento patrimonial cuxa funcionalidade vai depender de moitos factores, nos que interveñen, súa vez, moitos axentes. Esa nova identidade poderá ter diferenes vertentes, converténdose así agora o forte en referente identitario, patrimonial, cultural ou social.

O barrio de Mergelina centrou a penúltima Barferencia de Inverno na Guarda

O pasado venres día 1 de febreiro de 2019 celebrouse a penúltima Barferencia 2018-19 na Guarda, en concreto centrada no «Barrio de Mergelina, un modelo de restauración arqueolóxica» a cargo de Luis Francisco López González.

Esta foi a cuarta Barferencia do ciclo 2018-19 e celebrouse no bar O Couto de Camposancos, contando cunha gran afluencia de asistentes o que denota a importancia que ten para a poboación guardesa o xacemento arqueolóxico de Santa Trega.

Os asistentes coñeceron de primeira man como foron as novas actuacións realizadas, grazas a colaboración da Deputación de Pontevedra, no Castro de Santa Trega. Estas actuacións enmarcáronse no protocolo asinado co Ministerio de Fomento para a posta en valor dos xacementos galaico-romanos da provincia. A institución provincial promoveu as tarefas de restauración e consolidación no barrio Mergelina do xacemento de Santa Trega, unhas actuacións que se prolongaron ao longo de 5 meses sobre unha superficie total de 2.642 metros cadrados no barrio Mergelina do xacemento de Santa Trega, para a que se contou cun orzamento de 367.719 euros.

A restauración e consolidación do xacemento guardés foi executada por Terra Arqueos baixo a coordinación de Rafael Rodríguez, o arqueólogo da Deputación que dirixiu a intervención realizada no Trega entre setembro de 2015 e abril de 2016.

Durante a fase de escavación do barrio Mergelina constatouse que o castro foi ocupado antes do que se pensaba, desde o século IV a.C. Tamén sacouse á luz 43 novas estruturas arquitectónicas que compoñen 11 unidades familiares e ata 43.833 pezas, que formarán parte do vindeiro proxecto de musealización.

As Barferencias continuarán o vindeiro 15 de marzo na Cafetería Marbella cunha charla sobre “Castelo de Santa Cruz: 350 anos do fin da Guerra da Restauración na Guarda”, a cargo de Rebeca Blanco Rotea.

Rematou a tempada de barferencias de inverno na Guarda cunha charla sobre “A xestión do bosque e do monte polas comunidades da Idade de Ferro”

O pasado venres día 24 de marzo pechouse na Guarda a tempada de barferencias celebradas na vila durante estes meses de inverno. Durante os pasados cinco meses diversos locais da vila acolleron estas barferencias nas que expertos, profesores e investigadores de recoñecido prestixio realizaron ponencias sobre diversos temas.

A última das barferencias, que tivo como ponente á investigadora posdoctoral da Universidade de Santiago de Compostela (USC), María Martín Seijo, versou sobre “A xestión do bosque e do monte polas comunidades da Idade de Ferro”. Ante os asistentes que se achegaron ata o Restaurante O Forte, a arqueóloga e especialista en arqueobotánica expuxo e compartiu os seus amplos coñecementos da temática sobre a cal versou tamén a súa tese pola que obtivo o Premio Extraordinario de Doutoramento. Para isto realizou un breve percorrido pola Idade do Ferro e a relación destas comunidades co bosque a partir da xestión dos recursos forestais, fundamentalmente da madeira. Tras a charla os presentes amosaron o seu interese, debatendo os distintos aspectos tratados e realizando preguntas sobre o tema.

Deste xeito péchase o programa de barferencias 2016/17 co que o Concello da Guarda ofreceu aos veciños e veciñas cinco ponencias nas que se trataron temas tan interesantes e diversos como a minería de ouro ou a historia do Museo Arqueolóxico de Santa Trega (MASAT), que este ano celebra o seu centenario, entre outros.

Dende o Concello agárdase que estas barferencias resultaran interesantes e foran desfrutadas polos guardeses e guardesas e poder así seguir, a vindeira tempada, organizando novas barferencias coas que debater e descubrir novos coñecementos nun ambiente distendido.

A última das barferencias da tempada 2016/17 e o cinema danse cita este venres na Guarda

O vindeiro venres día 24 de marzo terá lugar a última das barferencias de inverno celebradas na Guarda durante a tempada 2016/17. A profesora do Departamento de Historia da Universidade de Santiago de Compostela (USC), María Martín Seijo, será a encargada de pechar esta tempada coa quinta e última das charlas programadas.

Esta barferencia estaba prevista para o pasado venres día 17 pero tivo que ser aprazada por motivos de saúde da conferenciante. Finalmente terá lugar este venres no Restaurante O Forte ás 20’30 horas, nun evento no que a profesora falará cos asistentes sobre “A xestión do bosque e do monte polas comunidades da Idade de Ferro”, compartindo así os seus amplos coñecementos da temática.

Ademais da barferencia, o mesmo día, venres 24 de marzo, tamén hai unha cita co cinema no Centro Cultural da Guarda. Coincidindo co remate da estación que se produciu esta semana, termina tamén a programación de Invernos de Cine coa proxección do filme “El Puente de los Espías” ás 21 horas. Dirixido por Steven Spielberg e protagonizado por Tom Hanks, este filme foi aclamado por crítica e público pola brillantez coa que se conta un feito enmarcado no mundo do espionaxe en plena Guerra Fría.

Preséntase así un venres apaixoante e con dúas destacadas citas na Guarda, ás que dende o Concello convídase a todos os veciños, veciñas e visitantes a asistir e poder desfrutar destas interesantes actividades culturais de balde.

Cinema Inverno Cartel

A Guarda vivirá unha intensa fin de semana cunha nova barferencia e teatro para toda a familia

Unha fin de semana máis, A Guarda ofrece diversas posibilidades de ocio aos seus veciños, veciñas e aos visitantes que se achegan á localidade.

A primeira cita desta fin de semana será cunha nova barferencia da programación do Inverno 2016/17 que está a ter lugar estes meses na vila. Nesta ocasión a ponencia terá como tema “A Cidade dos nenos” e correrá a cargo de Mónica Martínez Baleirón. Esta profesora e tradutora falará na Cervecería The Celtic Harp, a partir das 20’30 horas, acerca do libro do pedagogo Francesco Tonucci que ela traduciu ao galego. Exporá, por tanto, un modelo e xeito de entender a cidade creado polo italiano e que xa se está a levar a moitas urbes europeas, como Pontevedra. Ten como base a idea de que unha cidade á medida da infancia redunda nunha mellor calidade de vida para todos.

O sábado 18 de febreiro a compañía A Tropa Trapalleira estreará, ás 17’30 horas no Centro Cultural, o espectáculo familiar “Pequena trapallada e algunha que outra batalla”. Tal e como eles o definen, este será un espectáculo para nenos e nenas de 6 a 99 anos que fará reflexionar ao público asistente sobre o absurdo da guerra e as súas consecuencias. A través do traballo corporal dos actores e apoiándose na música e na videocreación, constrúen un universo de diversión no que se poñen en valor cousas tan importantes como a amizade, o respecto, o compañeirismo e o humor. Trátase dun catálogo de trapalladas bélicas que, a través do humor, pretende invocar a tolerancia e a solución pacífica dos conflitos como bálsamo necesario nestes inquedantes tempos armados.

Os tickets para esta función son balde e poden recollerse durante toda a semana, ata agotarse, no Centro Cultural en horario de 10 a 13 e de 17 a 20 horas de luns a venres, e o propio sábado durante a mañá de 10 a 13 horas.

O historiador guardés J.M. Villa protagoniza a primeira barferencia do ano, sobre o centenario do MASAT

Este venres 20 de xaneiro, ás 20’30 horas na Cafetería La Casilla, terá lugar a primeira barferencia do ano 2017, e terceira desta tempada de inverno. Trátase dunha cita moi especial para A Guarda, xa que a ponencia versará sobre os “100 anos do Museo do Monte”, un elemento clave na vida e na sociedade da vila nas últimas décadas.

A ponencia estará a cargo do historiador e profesor guardés Joaquín Miguel Villa Álvarez, licenciado en Xeografía e Historia e Doutor en Historia Contemporánea pola Universidade de Santiago de Compostela. Villa imparte clases no Colexio PP. Somascos da Guarda, labor que compaxina coa de investigador, que o levou a colaborar en diferentes publicacións, en especial con temas relacionados coa Guarda.

Nesta barferencia exporá parte dos seus numeroso coñecementos sobre o Museo Arqueolóxico Monte Santa Trega (MASAT), que cumpre cen anos este ano 2017, pois foi creado pola Sociedade Pro-Monte no 1917. Parte desta ponencia terá como base a investigación que ten realizado sobre a propia Sociedade Pro Monte e que o levou a publicar “La Sociedad Pro-Monte Santa Tecla (1ª parte: 1912-1928)” e “La Sociedad Pro-Monte Santa Tecla (2ª parte: 1928-1939). A estes dous volumes súmase un terceiro libro, “La Sociedad Pro-Monte Santa Tecla, 3ª parte”, que se presentará no Centro Cultural da Guarda o vindeiro sábado 28 de xaneiro.

Dende o Concello da Guarda anímase a tódolos veciños a asistir a esta interesante barferencia, na que poderán coñecer a historia dun museo clave na vida, cultura e sociedade da vila.

Tag: barferencia